Marketing missie: Maximaliseer de waarde van Vincent van Gogh.
Zonder het misschien zelf te beseffen is Jo van Gogh-Bonger beslist één van de succesvolste vrouwelijke marketeers van de vorige eeuw geweest. Als vrouw van Theo en schoonzus van Vincent van Gogh heeft zij zich na hun dood ingezet voor de bekendheid én waardering van de talloze doeken van Vincent van Gogh. De meeste van zijn doeken waren binnen de familie nagelaten en onder vaak deplorabele omstandigheden opgeslagen. Met behulp van haar eruditie en zakelijk inzicht wist ze menig museum en galeriehouder ervan te overtuigen het werk van Vincent van Gogh te exposeren en – gedoseerd – te verkopen. Met name die uitstekende prijsstrategie heeft de waarde van de doeken gestaag doen stijgen. Op basis van dag- en kasboekelementen beschrijft Hans Luijten in “Alles voor Vincent” een bijzondere vrouw – en succesvolle marketeer.
Bewogen, intelligent en feministisch
Jo Bonger is geboren in Amsterdam binnen een warm en ontwikkelingsgericht gezin. Ze kreeg alle ruimte haar interesse in literatuur te ontplooien. Al vroeg wist ze dat zij haar onafhankelijke geest niet wilde laten kooien binnen een huwelijk, dat in die tijd voor de meeste vrouwen een passieve, huishoudelijke rol betekende. Als Theo van Gogh, vriend van haar oudere broer Andries, Jo ontmoet is hij onder de indruk van haar warmte en intellect. Na een aanvankelijke afwijzing van Jo vanwege romantische gevoelens voor een jeugdvriend trouwen zij alsnog.
Parijs: kunst als middel van bestaan
Jo en Theo hebben een diepgaande, warme relatie maar het prille geluk wordt gehinderd door de slechte gezondheid van Theo. Meteen na hun huwelijk betrekken zij een appartement in Parijs waar Theo werkt voor een kunsthandel waar ook de werken van broer Vincent worden ondergebracht. De opbrengst van die doeken is op dat moment zeer beperkt maar zijn talent wordt wel degelijk erkend. De tegenprestatie bestaat in die tijd voornamelijk uit de vergoeding voor de materialen die Vincent nodig heeft om de doeken te vervaardigen. Gek genoeg ontmoet Jo Vincent slechts één keer wanneer hij bij het jonge koppel langskomt in Parijs. De ontmoeting is wat onwennig maar hartelijk. Theo onderhoudt een intensieve briefwisseling met zijn broer, met wie hij een zeer nauw verwantschap heeft.
Een beroemde vriendenkring
In Parijs maar maakt Jo onder andere kennis met beroemde kunstenaars zoals Paul Gaughin en Émile Bernard die als vrienden van Theo en Vincent regelmatig over de vloer komen. Jo verlegt haar kennis van literatuur naar kunst, alhoewel dat niet altijd even gemakkelijk is. De gezondheid van Theo is door een in zijn vrijgezellentijd opgelopen ziekte een doorlopend issue. Vincent vormt geestelijk een voortdurende zorg. Jo bevalt op 31 januari 1890 van kleine Vincent. Zijn naamgever, oom Vincent, overlijdt in de zomer daarna en ook zijn vader Theo ziet hem niet oud worden. Door zijn fragiele gezondheid en het verdriet over het verlies van zijn broer verliest Jo haar man binnen het jaar na de geboorte van haar zoon. Dit is voor Jo de start van een levenslange missie om de werken van Vincent in het voetlicht te plaatsen van belangrijke musea en galeries. Zij doet dit met een intelligente visie en emancipatoire moed. Vrouwen werden in die tijd niet altijd serieus genomen en Jo zette zich naast haar activiteiten voor de kunst ook actief in voor de socialistische vrouwenbeweging. Vincent groeit op met een voortvarende, maar altijd liefhebbende moeder die aan het einde van haar leven terugkijkt met de volgende woorden:
“Het is zo fijn aan het eind van mijn leven,
Na zo veel jaren van onverschilligheid,
Vijandigheid zelfs van het publiek tegenover
Vincent en zijn werk, te voelen dat de strijd is gewonnen.”
(Marketing) missie geslaagd.
